WHOIS Sorgulama

Whois sorğusu göndǝrǝrǝk bir domain haqqında bir çox mǝlumatı ǝldǝ edǝ bilǝr vǝ ǝn çox velǝn suallardan biri olan "domain kimǝ mǝxsusdur" sualına cavab tapa bilǝrsiniz. Whois sorğusu göndǝrǝrǝk aşağıda qeyd olunan mǝlumatları ǝldǝ edǝ bilǝrsiniz;

1. Domainin kimǝ mǝxsus olduğu
2. Domainin qeydiyyat tarixi
3. Domainin yenilǝnmǝ tarixi
4. Domain müddǝtinin başa çatdığı tarixi

Domain whois sorğu sistemi, sǝlahiyyǝtlǝndirilmiş IP adreslǝri vasitǝsilǝ müvafiq Registry firmasına vǝ ya whois serverini xüsusi müqavilǝlǝr ilǝ özündǝ saxlayan rǝsmi kargüzarların xüsusi olaraq qurub tǝhlüksizlik şǝrtlrini tǝyin etdiyi verilǝnlǝr bazasına soruğu göndǝrilǝrǝk icra edilir.

Bǝzi domainlǝrin mǝlumatları gizlǝdilib. Bu hal domain whoisprotection olaraq adlandırılır. Whoisprotection’a malik sahǝ adlarının sahiblǝri vǝ ya maliyyǝ yaxud texniki idarǝçilǝri ilǝ ǝlaqǝ saxlamaq üçün whois mǝlumatının mǝxfiliyini öhdǝliyinǝ götürǝn proxy (vǝkil) adresinǝ bildiriş göndǝrilmǝlidir. Hǝr bir whoisprotection serveri ICANN qaydalarına görǝ onun vasitǝsilǝ ötürülǝn bildirişlǝri ID'sini gizlǝtdiği domainin ǝsl sahibinǝ göndǝrmǝlidir. Bu mǝcburiyyǝtdǝ bǝyanat ǝsas olaraq qǝbul edildiyinǝ görǝ whois mǝlumatı gizlǝdilǝn sahǝ adlarının ǝsl sahibi ilǝ ǝlaqǝ yaratmaq üçün ǝlaqǝ mǝlumatlarının düzgünlüyü vǝ yeniliyi ǝsasǝn müvafiq domainin sahibinin mǝsuliyyǝti daxilindǝdir.

ICANN, WHOIS verilǝnlǝr bazasını mümkün olduğu qǝdǝr düzgün saxlamaq üçün dizayn edilmiş direktivlǝr tǝqdim edir. Domain sahiblǝrinin ǝlaqǝ verilǝnlǝri dǝyişǝ bilǝcǝyinǝ görǝ, Atak Domain kimi domain qeydiyyat quruluşları hǝr il domain sahiblǝrinin WHOIS verilǝnlǝrini araşdırmaları vǝ qaydaya salmaları üçün imkan tanıyır. ICANN qaydalarına görǝ bu mǝlumatları yenilǝmǝyǝ etiraz etmǝk vǝ ya sǝhv verilǝnlǝri tǝmin etmǝk, sahǝ adlarının tǝxirǝ salınması vǝ ya lǝğv edilmǝsi ilǝ nǝticǝlǝnǝ bilǝr. Bundan başqa ICANN, WHOIS domain araşdırma verilǝnlǝrinin natamam vǝ ya sǝhv olduğunu müǝyyǝn etdiyi hallarda internet istifadǝçilǝrinin şikayǝt bildirişlǝrinǝ imkan tanıyır. Bu kimi hallarda domain qeydiyyat quruluşları sürǝtli bir formada verilǝnlǝri düzǝltmǝli vǝ tǝsdiqlǝmǝlidir. Bu tǝsdiqlǝmǝ protokolu ilǝ ICANN, mümkün olan ǝn yüksǝk verilǝn düzgünlüyü sǝviyyǝsini tǝmin etmǝyi mǝqsǝdǝuyğun hesab edir.

Atak Domain hesabınızın Domain İdarǝçisindǝ WHOIS ǝlaqǝ mǝlumatlarınızı yenilǝyǝ bilǝrsiniz. Bu prosesi yalnızca bir neçǝ asan adımla tamamlaya bilǝr vǝ ǝlaqǝ mǝlumatlarını tǝk-tǝk vǝ ya ümumi formada yenilǝyǝ bilǝrsiniz. Hǝm ICANN direktivlǝrinǝ riayǝt etmǝk hǝm dǝ WHOIS yazışmalarını düzgün e-poçt adresinǝ aldığınızdan ǝmin olmaq üçün ǝlaqǝ mǝlumatlarınızı hǝr zaman yenilǝmǝk vacibdir.

Domain Mǝxfiliyinizi aktiv etdiyiniz halda whois sorğusu aparan hǝr bir istifadǝçi sizin mǝlumatlarınızı ǝldǝ edǝcǝkdir. Nǝticǝdǝ spam mail olaraq adlandırılan lazımsız maillǝr, lazımsız smslǝr alma ehtimalınız vardır.

Whois sorğusu apararkǝn ǝgǝr domain mǝxfiliyi aktiv deyilsǝ mǝlumatlarınız göstǝrilǝ bilǝr. Whois mǝxfiliyiniz aktivdirsǝ heç bir mǝlumatınız göstǝrilmǝz. Əgǝr whois mǝxfiliyiniz aktiv deyilsǝ whois sorğusu apardığınız halda aşağıdakı mǝlumatlarınız göstǝrilǝcǝkdir;

1. Domain sahibinin adı soyadı,
2. Domain sahibinin adresi,
3. Domain sahibinin mail adresi,
4. Domain sahibinin telefon nömrǝsi kimi şǝxsi mǝlumatlar göstǝrilǝ bilǝr.

Whois gizlǝtmǝ prosesi sizin şǝxsi seçiminizdǝn asılıdır, ancaq biz gizlǝdilmǝsini qǝti surǝtdǝ tövsiyǝ edirik. Sǝbǝbi isǝ whois qoruması olmadıqda bütün şǝxsi mǝlumatlarınızın (Ad, soyad, e-poçt, telefon nömrǝsi vǝ s.) hǝr kǝsǝ görünmǝsidir. Bu hal isǝ çox ciddi verilǝnlǝr mǝxfilik qaydasının pozulmasına sǝbǝb ola bilǝr. Bundan ǝlavǝ, e-poçt vǝ telefonunuza gǝlǝn spam mesajları da narahatçılıq yarada bilǝr.

Internet Engineer Task Force tǝrǝfindǝn yaradılan RDAP istifadǝçilǝrin mövcud qeydiyyat verilǝnlǝrini ǝldǝ etmǝsini tǝmin edǝr.

Domain vǝziyyǝt kodları olaraq da adlandırılan "Genişlǝdilǝ bilǝn Tǝmin etmǝ Protokolu" (EPP) sahǝ vǝziyyǝt kodları, bir domain qeydinin vǝziyyǝtini göstǝrir. Hǝr bir sahǝ sahǝsinin ǝn az bir vǝziyyǝt kodu vardır, lakin birdǝn çox da ola bilǝr. EPP kodu ilǝ domain adresinizin vǝziyyǝtini asanlıqla müǝyyǝn edǝ bilǝrsiniz. ICANN EPP Kodu İzahatları linkinǝ toxunaraq kodlar haqqında ǝtraflı mǝlumat ǝldǝ edǝ bilǝrsiniz.

Bǝli, sahǝ adları ilǝ bağlı mǝlumatları tamamilǝ ödǝnişsiz olaraq axtarmaq üçün vasitǝmizdǝn istifadǝ edǝ bilǝrsiniz. Bundan ǝlavǝ, aparacağınız axtarış sayı mǝhdud olmadığına görǝ istǝdiyiniz qǝdǝr axtarış edǝ bilǝrsiniz. Sǝhifǝnin kimǝ mǝxsus olduğunu tapmaq üçün mükǝmmǝl bir vasitǝdir.

Domain sahiblǝri, Whois Mǝxfilik Qoruması üçün müraciǝt edǝ bilǝr vǝ domain provaydr mǝlumatlarını bir proksi server mǝlumatları ilǝ dǝyişdirǝ bilǝr. Bǝzi mǝlumatlar, GDPR kimi yerli verilǝn qoruma vǝ mǝxfilik qanunlarına uyğun olaraq sahǝ provaydrları tǝrǝfindǝn dǝ gizlǝdilǝ bilǝr.

Bǝli, Vasitǝmizdǝn istifadǝ edǝrǝk bir domain axtardığınız zaman Whois sorğu nǝticǝlǝri domainin satın alınmasının mümkün olub olmayacağını göstǝrǝcǝkdir. Əgǝr domain boşdursa dǝrhal satın ala bilǝrsinzi.